Haloo selamat malam. kali ini saya akan share cerita lutung kasarung versi bahasa sunda. selamat membaca.
Lutung
Kasarung
Kacaturkeun di nagara
Pasir Batang, Prabu Tapa Ageung ti praméswari Niti Suwari kagungan putra tujuh,
istri wungkul. Nu kahiji kakasihna Purbararang, nu kadua Purbaéndah, nu
katilu Purbadéwata, nu kaopat Purbakancana, nu kalima Purbamanik, nu kagenep
Purbaleuwih jeung nu katujuh Purbasari.
Ngaraos parantos
sepuh, Prabu Tapa Ageung ngersakeun ngabagawan, badé tatapa di leuweung.
Nu dicadangkeun
ngagentos ngeuyeuk dayeuh ngolah nagara téh lain Purbararang putra cikal, tapi
bet Purbasari, putra bungsu.
Atuh munasabah baé,
Purbararang asa kaunghak. Amarahna teu katahan, asa dihina asa ditincak hulu.
Purbasari diusir ti dayeuh dibuang ka Gunung Cupu.
Kacaturkeun di
Kahiangan, Guruminda, putra déwata cikalna, titisan Guriang Tunggal, ngimpén
gaduh garwa anu sarupa jeung Sunan Ambu. Saur Sunan Ambu, “Jung, geura boro
pijodoeun hidep. Aya nu sakarupa jeung Ambu. Tapi…ulah torojogan, anggo heula
ieu raksukan…lutung!”
Janggélék Guruminda
minda rupa jadi lutung, katelah Lutung Kasarung.
Kocap deui di nagara
Pasir Batang. Prabu Tapa Ageung ngersakeun hayang tuang daging lutung. Nya
nimbalan Léngsér kudu mentés Aki Panyumpit ngala lutung ka leuweung.
Aki Panyumpit gasik
ngasruk leuweung néangan lutung. Tapi dadak sakala, leuweung jadi sepi taya
sasatoan. Bororaah sato kayaning peucang jeung lutung, sireum ogé taya nu
ngarayap cék wiwilanganana mah.
Aki Panyumpit téh méh
pegat pangharepan. Barang rék mulang, dina tangkal peundeuy bet kabeneran
manggih lutung keur guguntayangan. Ari rék disumpit, celengkeung téh lutung
nyoara: “Éh, Aki, bet kaniaya. Ulah disumpit! Kuring téh rék ngaku bapa
pulung ka Aki. Hayang betah di dunya, hayang nyaho anu dingaranan karaton.”
“Sukur atuh, sok geura
turun,” walon Aki Panumpit bengong, aya lutung bisa ngomong. Singhoréng Lutung
Kasarung téa. Déwata minda rupa turun ka dunya.
Lutung Kasarung dibawa
ku Aki Panyumpit, dihaturkeun ka karaton. Tapi barang rék dipeuncit, taya
pakarang nu teurak. Sang Lutung teu bisa dirogahala. Tungtungna mah, saur Ratu,
“Léngsér pasrahkeun baé ka anak kami, sugan butuh keur pibujangeun.”
Nya atuh ku Léngsér
dipasrahkeun ka Purbararang. Ari walonna téh bet: “Daék sotéh ngabujangkeun,
lamun jalma nu utama. Mun lalaki turunan mantri, ari lutung mah sangeuk
teuing!” Deregdeg léngsér ka putra nu kadua, teu ditampa. Ka anu katilu, nya
kitu kénéh. Pajarkeun téh, lain teu hayang nampa, ngan sieun ku Si Tétéh.
Léngsér mulang deui ka
Purbararang, pokna téh,” Nya sok baé atuh, bisi pajar nampik pasihan rama.”
Lutung kasarung tetep
di karaton. Belenyeng lumpat ngintip para mojang nu lalenjang keur ngagembrang
ninun.
Keur jarongjong ninun,
ari koloprak téh taropong Purbararang moncor ka kolong balé.
“Cing Adi,
pangnyokotkeun taropong!”
“Ih, Tétéh, apan boga
bujang lutung,” Cék Purbaleuwih.
“Cing lutung
pangyokotkeun taropong di kolong balé!”
Deregdeg lutung
lumpat. Ulang-ileng, top taropong dicokot. Ari béréwék téh dibébékkeun mani
jadi lima, sor disodorkeun!
“Jurig lutung, taropong
aing sabogoh-bogoh dibébékkeun! Léngsér! Teu sudi kami mah, anteurkeun Si
Lutung ka Si Purbasari di leuweung!”
Jut Léngsér turun,
Lutung unggeuk, tuluy nuturkeun. Lutung Kasarung ditampa ku Purbasari.
“Éh Mama Léngsér,
geunig Si Tétéh aya kénéh adilna. Kajeun lutung, tamba suwung. Kajeun hideung,
tamba keueung nu di leuweung. Kajeun goréng, tamba jempé nu nyorangan. Hatur
nuhun béjakeun ka Si Tétéh.”
Tutas haturan, Léngsér
mulang ka karaton.
Caturkeun di sisi
leuweung. Purbasari ngagolér dina palupuh sabébék, di hateup welit sajalon.
Lutung kasarung ngangres ningal kaayaan putri. Rep Sang Putri disirep.
“Utun, urang saré
jeung kaula. Kula mah banget ku tunduh!”
“Oaah, Sang Putri,
lutung mah tara saré jeung manusa, bisi geuleuheun!”
Reup Putri Purbasari
kulem tibra pisan.
“Éh, deudeuh teuing.
Putri téh nalangsa pisan. Aing rék nénéda ka Sunan Ambu, neda sapaat para
bujangga, niat misalin Sang Putri meungpeung saré,” gerentes Lutung Kasarung,
Guruminda mamalihan.
Raksukan digédogkeun,
bray baranang siga béntang, kakasépan Guruminda kahiangan. Panejana tinekanan,
sajiadna katurutan. Jleg ngajenggléng karatonna, leuwih agréng ti nagara.
Purbasari dipangku, diébogkeun dina kasur tujuh tumpang, disimbut sutra banggala,
disumpal ku benang emas. Janggélék Gurumiinda jadi lutung deui, tapakur di sisi
balé kancana.
Kabeungharan jeung
kamulyaan Purbasari di gunung kasampir-sampir ka nagara. Purbararang, nu goréng
budi ti leuleutik, nu goréng lampah ti bubudak, beuki tambah sirik, beuki
tambah ceuceub. Rupa-rupa akal dikotéktak, sangkan aya alesan keur ngarah pati
Purbasari.
Mimitna Purbasari
diperih pati, kudu bisa mendet parakan Baranangsiang, leuwi Sipatahunan. Mangka
saat sapeuting. Mun teu bukti teukteuk beuheung keur tandonna.
Ku pitulung Lutung
Kasarung, dibantu Sunan Ambu jeung para bujangga, ieu tanjakan téh laksana.
Tuluy Purbasari
dititah ngala banténg ti leuweung. Ku kasaktén Lutung Kasarung, banténg téh
katungtun ku Purbasari ka nagara.
Purbasari dipentés nyieun
pakarang tatanén étém bingkeng jeung jarum potong, jeung ditangtang pahadé-hadé
ngahuma. Geus tangtu Purbasari dibéré pasir anu pangangar-angarna, ari
Purbararang mah di tempat nu hadé. Tapi Purbasari unggul kénéh.
Rupa-rupa ékol
Purbararang, antukna Purbasari diajak pangeunah-ngeunah olahan, paloba-loba
samping, papanjang-panjang buuk, pageulis-geulis rupa. Tapi rayat jeung jaksa
nagara mutus teu weléh Purbasari anu unggul.
Tungtungna Purbararang
pinuh ku haté dir jeung ujub, ngajak pakasép-kasép beubeureuh,
Sagoréng-goréngna beubeureuh manéhna, da pubuh manusa, kakasih Indrajaya.
Sakasép-kasépna beubeureuh Purbasari, lutung.
Purbasari éléh,
tenggekna kari saketokkeun diteukteuk.
Cunduk kana waktuna,
Lutung Kasarung manggih putri panyileukanana. Putri nu sasorot jeung Sunan
Ambu, Purbasari. Lutung Kasarung ngagédogkeun raksukanana, baranyay hurung,
janggélék jadi Guruminda deui.
Indrajaya ngamuk, tapi
teu bisa majar kumaha, kaungkulan kadigjayaanana.
Purbasari ngadeg ratu
di Pasirbatang, jadi praméswari Guruminda. Ari Purbararang jeung sadérékna nu
opat deui, dihukum kudu jadi pangangon. Indrajaya mah dihukum jadi pangarit,
dibekelan arit timah. Ngan anu pangais bungsu, Purbaleuwih, anu welasan ti
baheula ka Purbasari, ditikahkeun ka Ki Bagus Lembu Halang, ciciptaan tina
raksukan Lutung Kasarung jadi papatih di Pasir Batang
semoga cerita lutung kasarung ini bisa bermanfaat, terima kasih.